Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Kısmı Uzmanı Prof. Dr. Hasret Usalan, “Böbrek hastaları koronavirüse yakalanma riski yüksek kümede yer alıyor.” dedi ve ekledi: “Periton diyaliz tekniğiyle böbrek hastaları hastaneye gitmeden kendi başlarına diyaliz yapabilme imkânı buluyor. Periton diyalizi, hastalara önemli manada özgürlük sağlamanın yanı sıra uzaklığa ehemmiyet vermemiz gereken bu günlerde hastalarımızı virüsle çaba konusunda daha avantajlı duruma getiriyor.”
Periton diyalizin karın boşluğuna küçük bir ameliyat ile yerleştirilen, ince, yumuşak ve silikondan yapılmış kalıcı bir tüp (kateter) aracılığı ile yapıldığını söz eden Prof. Dr. Hasret Usalan, “Böbrek hastasına periton diyalizi eğitimi hemşire tarafından verildikten sonra hasta tedavisini kendi başına yapabilir ve hastaneye olan bağımlılığı azalır.” diye konuştu.
Her gün yapılan bir süreç olduğundan besin ve sıvı alımının daha özgür olduğunu belirten Prof. Dr. Hasret Usalan, “Periton diyalizde tansiyon denetimi daha iyi sağlanıyor. Anemi ve buna bağlı hormon tedavisi de daha az yaşanıyor. Hemodiyalizde olduğu üzere kan kaybı görülmediğinden demir ihtiyaçları daha azdır.” açıklamasında bulundu.
Hastalar 2 günde periton diyalizi kendi başlarına yapmayı öğreniyor
Periton diyalizi eğitiminin pek kolay ve müddetinin de kısa olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Hasret Usalan, “Hastalar ortalama 2-3 gün içinde tedaviyi kendi başlarına yapmayı öğreniyor. Periton diyalizi, hastanın günlük yaşantısına (okul, iş, seyahat, tatil) da faal biçimde devam etmesini sağlıyor. Dezavantajı ise tedavinin her gün yapılması gerekiyor.” formunda konuştu.
Periton diyalizin (PD) en değerli avantajının ekipmanın taşınabilir halde olduğunu belirten Prof. Dr. Hasret Usalan, “Bu size büyük bir özgürlük sağlıyor. Örneğin, periton diyalizi ekipmanınızı işyerinize götürebilirsiniz. Bir merkeze bağımlı olmamanız haftada 3 sefer evinizden çıkıp diyaliz merkezine gitme gerekliliğinizin olmaması ve haftada 3 kere olağandan büyük iğnelerle damar yolunuza girilmemesi öbür kıymetli avantajlarıdır. Tatile ya da küçük bir yerleşim yerine gittiğinizde bir diyaliz merkezi bulma gereksiniminiz periton diyalizle ortadan kalkıyor.” açıklamasında bulundu.
Konutta periton diyaliz yapan hastaların çalışma hayatlarını devam ettirme oranının %90’ların üzerinde olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Hasret Usalan, “2 yaş ve altı çocuklar, hala hudutlu böbrek işlevi olan beşerler, iltihabi bağırsak hastalığı yahut önemli karın içi yaralanmalara bağlı operasyon geçirenler dışında tüm yetişkin hastalar periton diyalizi tercih edebilir.” diye konuştu.
Periton diyalizde el paklığı çok önemli!
Prof. Dr. Hasret Usalan, koronavirüs sürecinde periton diyalizinde hijyen ve paklığın değerini ise şu biçimde anlattı: “Periton diyalizi uygulayan hastalarda el paklığı epeyce kıymetlidir. Günlük ömürde birçok iş için ellerimizi kullanmamızdan dolayı ellerin en çok kirlenen ve hastalık nedeni olan mikropları taşıyan organlarımız olduğunu belirtmeliyim. Ellerimizin kirli olduğunu gözlerimizle görebiliriz, ancak mikropları göremeyiz. Göremediğimiz bu mikroplar periton diyalizi yaparken karın içine ulaşarak peritonite neden olabilir. Ellerde oluşan kirleri su ve sabunla kolaylıkla temizleyebilirsiniz. Pansuman sırasında kesinlikle maske kullanılmasını istiyoruz. Katetere dokunmadan evvel her vakit eller iyice yıkanmalıdır. Banyo duş biçiminde yapılmalı, banyo sonrası kateter çıkış yeri iyice kurulanıp pansuman yenilenmelidir. Denize, havuza girerken kateter çıkış yeri, merkezin önerdiği su geçirmeyen bir bantla kapatılmalı. Ferdî paklık kurallarına uyulmalı, iç çamaşırlar her gün değiştirilmeli ve çok sıkı giysiler giyilmemeli. Tüm bu süreçler koronavirüsle başa çıkmak için uygulanması gereken önlemlerdir. Yani PD yapan hastalarımızın tahminen de evvelce çok zorlandığı fakat koronavirüs sürecinde herkesin uygulaması gereken alışkanlıklarımız haline dönüşen hareketler olmaya başlamıştır.”
Koronavirüse yakalanma riski daha yüksek olan böbrek hastalarının kendilerini meskende izole etmeleri konusunda hassas davranmaları konusunun kıymetli olduğunun altını çizen Prof. Dr. Hasret Usalan, “Bu bağlamda hastalar periton diyaliz prosedürüyle öteki tedavi modalitelerine nazaran (hemodiyalize kıyasla) hastaneye gitmeden kendi başına diyaliz yapabilme imkânı bulmaktalar. Periton diyalizi, hastalara önemli manada özgürlük sağlamanın yanı sıra araya değer vermemiz gereken bu günlerde hastalarımızın virüsle uğraş konusunda daha avantajlı duruma getiriyor.” diye konuştu.
Türkiye’de diyaliz tedavisi gören hasta sayısının son bilgilere nazaran 80 bin civarı olduğunu belirten Prof. Dr. Hasret Usalan, “Bu hastaların yalnızca %4’ünde periton diyalizi tedavisi uygulanmaktadır. Türkiye genelinde periton diyalizi birebir hekimlerin özverisiyle giden bir sistem olduğu için hasta yoğunluğu da düşünülecek olursa ekstra vakit ayrılması gerekmektedir. Koronavirüs sürecinde hastaların hastaneye gelme çekinceleri ve yeni olağan olarak bedellendirilen ve alışkanlıklarımızı değiştiren bu süreçte el temizliğinin olağan kaidelerde da öne çıkması ve APD (aletli periton diyalizi) de hastanın gün uzunluğu elle diyaliz yapmayıp makineye bağlanma seçeneklerinin bulunması diyaliz tercihlerinde periton diyalizi bir adım öne taşımıştır.” dedi.
Pandemi sürecinde periton diyalizi tercihinde dramatik bir artış yaşandı
Pandeminin Nefroloji uzmanlarına harikulâde zorluklar yaşattığını vurgulayan Prof. Dr. Hasret Usalan, “Mart 2020’den bu yana yaşadığımız bu süreç hastalarımıza karşı sorumluluklarımızın artmasına neden oldu. Periton diyalizi seçen hastalarda, hatta hemodiyalize başlamak üzere olan fistülü olan hastalarda bile periton diyaliz tercihlerinde dramatik bir artış oldu. Merkezimizde de koronavirüs sürecinde periton diyaliz tercihinin eskiye oranla daha önde olduğunu görmekteyiz.” diye konuştu.
Kaynak: Bültenler
Haberler.com
