DÜNYAYI tesiri altına alan koronavirüsten korunmak için kullanılan maskelerin rastgele etrafa atılması, kirlilik yaratıyor. Uzmanlar, plastik atıklardan sonra doğayı en fazla tehdit eden kirletici olduğuna dikkati çektikleri maskelerin, canlı ömrüne ziyan vereceğini belirterek, çift poşete konulup, tıbbi atık kutularına atılması istikametinde herkesi uyarıyor. ‘KİMYASAL OLARAK AYRIŞMIYOR’Karadeniz’de deniz çöplerini azaltmak maksadıyla üniversite olarak çalışmalar yapan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Mühendislik Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Coşkun Erüz, koronavirüsten korunmak için kullanılan maskelerin kısa müddette parçalanıp yok olmadığını söyledi. Doç. Dr. Erüz, “Bunlar petrol türevi oldukları için, pet şişe ve plastik türevli mikrofiber dokunmuş gereçler üzere yüzlerce yıl tabiatta parçalanmadan kalabilme özelliğine sahip. Parçalandıklarında da kimyasal olarak ayrışmıyor, fizikî olarak parçalanarak mikrofiber dediğimiz mikroplastik ve nanopartikül formunda tabiatta ağır formda yayılarak kalacaklar. Küçük organizmadan beşere gerçek giden bir sistemin içerisine dahil olacaklar. Basından öğrendiğimize nazaran Türkiye’de günde 70 milyon civarında maske tüketiliyor. Bu inanılmaz bir sayı. Biz daha evvelce atık kirliliği konusunda en büyük sorunu pet şişeler ve plastik poşetler olarak görüyorduk. Zira gördüğümüz, geri dönüştürülmeden tabiata atılan en yüksek oranda katı atık pet şişeler ve plastik poşetlerdi. Şimdiyse insanların dolaştıkları her yerde maskeler tabiata atılmış formda bulunmaya başlandı” dedi. ‘PARÇALANSA DAHİ MİKRON BOYUTUNDA VAR OLACAK’Maskelerin tıbbi atık olduğunu ve prosedüre nazaran toplanıp bertaraf edilmesi gerektiğini kaydeden Doç. Dr. Erüz, “Biz bunları rastgele bir çöpe bile değil, her yere atmaya başladık. Günde 70 milyon maske inanılmaz bir sayı. Yalnızca Türkiye’de değil dünyanın her yerinde bu türlü. Görünen şu ki; 1 yıl daha bu sistem devam etmek durumunda kalacak. 1 yıl sonrasındaki inanılmaz sayılar da tabiata karışan bu kirleticilerin yaratacağı tesir yüzlerce yıl devam edeceğini düşünerek daha dikkatli olmamız gerekiyor. Nizamlı olarak deniz çöpleri araştırması yapıyoruz ve tespitlerimize nazaran kıyılarda önemli ölçüde plastik siperlik ve maskeler görülüyor. Kıyılara gelen, denizlere taşınan çöplerin en fazla yüzde 1’i. Geri kalan da açıklara hakikat taşınıyor ya da tabanda birikerek balık ve öbür canlıların hayat alanlarına ziyan veriyor. Kirletilmiş olan denizden bize gelecek olan besinlerin de bu kirleticilere maruz kalmaması kelam konusu değil. Maskeler de parçalansa dahi mikron ve nano boyutunda partikül biçiminde tabiatta var olmaya devam edecekler ve mikroorganizmalardan başlayarak beşere hakikat giden besin zincirinde risk oluşturacaklar” diye konuştu.’DOĞADA KOLAY PARÇALANMIYOR’
KTÜ Tıp Fakültesi Farabi Hastanesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Faruk Aydın da Türkiye’de günde ortalama 75 milyon maske tüketildiğini öngördüğünü söyleyerek, “Bu kadar maske tabiata atılırsa önemli bir kirlilik meydana getirebilir. Maskeler ‘nonwoven’ kumaştan üretildikleri için tabiata dayanıklılıkları rastgele bir dokumadan daha fazla olduğunu düşünüyorum. Aslında sokaklarda yürürken görüyoruz, atılalı 1 ay olduğu imajını yaratan bir kirlilikle karşı karşıyayız. Tabiatta kolay parçalanmayan bu maskelerin önemli risk oluşturduğunu hepimiz kabul etmeliyiz. Ülkede günlük 70 ila 80 milyon maske tüketimi var. Bu maskeler düzgün bertaraf edilmediği durumda önemli bir tıbbi kirlilik meydana getiriyor ve potansiyel riskimizi artırıyoruz. Lütfen beşerler bu türlü bir kirliliğe katkısı olmaması için çaba etsinler” tabirlerinde bulundu.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Selay SAYKAL
Haberler.com
