Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde kronik hastalığı olanların tedavilerini ertelememeleri ikazında bulundu.
Şener, AA muhabirine, kronik hastalıkların Kovid-19 sürecinde de şahısların üzerindeki varlığını sürdürdüğünü söyledi.
Türkiye’de bir yılı aşkın müddettir devam eden salgının kronik hastalığı olanları da etkilediğini belirten Şener, “Bu salgın devrinde kronik hastalıkları olan hastalar tedavi planlarına aksatmaya başladılar. Ayrıyeten toplumsal izolasyon sürecinde Hepatit C üzere kronikleşmiş bir hastalığı olan ve farkında olmayan hastalar da hastaneye daha az gittikleri için teşhis ve tedavi aksamaları yaşandı.” dedi.
Şener, viral hepatit, bulaşıcı sarılıkları olanları salgın sürecinde teşhis ve tedavilerinde değerli ölçüde gecikme gördüğünü lisana getirerek, *Bulaşıcı sarılıklarda teşhiste gecikme neden değerli? Şayet bu virüsü alıyorsanız, Hepatit A, B ya da C virüsüyse bu virüsleri farkına varmadan etrafınıza bulaştırabilirsiniz, dağıtabilirsiniz. Teşhis gecikmesi tıpkı vakitte tedavide gecikmeye de sebep oluyor. Teknik olarak baktığımızda, tedavi gecikmesi ise bu viral hastalıkların kimilerinde, siroz üzere önemli karaciğer hasarına sebep olduğu için kronik hastalıklara sebep oluyor. Sirozla ilgili hastalık kümesine baktığımız vakit viral hepatitlerde Türkiye’de önemli bir popülasyon kelam konusu.” bilgilerini verdi.
Prof. Dr. Şener, Türkiye Karaciğer Araştırmaları Derneği, Viral Hepatitle Savaşım Derneği ve Klinik Viral Hepatitler Savaşım Kümesinin yaptığı çalışma bilgilerine bakıldığında, Türkiye’de 3 ila 3,5 milyon kronik viral hepatit hastası bulunduğunu aktardı.
Hem Hepatit B hem de Hepatit C toplamına bakıldığında bunun değerli bir sayı olduğuna dikkati çeken Şener, “Bu viral Hepatit B ve C hastalarının toplamı kümülatif olarak takip eden 10 yıl içinde önemli bir kümesi yüzde 10 ila 15’lik kümesinin, tahminen siroza ilerleyeceğini biliyoruz. Siroza ilerlememesi, sirozdan korunmak için çok kısa müddetli tedavilerle bu hastalıklardan kurtulmak mümkün. Örneğin Hepatit C virüsü. Hepatit C virüsünün bugün teşhis aldığınız andan itibaren tıpkı bir kolay boğaz enfeksiyonu üzere ortalama 8 ile 12 hafta içinde ağızdan alacağınız tabletle tedavi etme kür talihiniz var. Sirozun karaciğer kanserine ilerlemesini başlangıçtan erken teşhis ve erken tedaviyle önlemek mümkün, bilhassa Hepatit C hastaları için teşhis ve tedavinin gecikmemesi gerektiğini söylemekte yarar var.” sözlerini kullandı.
Şener, kronik Hepatit B için teşhis ve tedavide erken periyotta müdahalenin epey hayat kurtarıcı ve ömür konforunu uzun devir sağlayıcı tedbirlerden biri olduğunu vurguladı.
“Salgın sürecinde yalnızca koronavirüse odaklandık”
Tüm dünyayı etkileyen salgının öbür hastalıkların da adeta “boşlanmasına” yol açtığına işaret eden Şener, bu hususta tüm bireylerin daha dikkatli olması gerektiğini belirtti.
Şener, bilhassa viral hepatitlerin bu kümede çok önemli bir yekun teşkil ettiğine işaret ederek, şunları kaydetti:
“Türkiye’de coğrafik olarak baktığımızda Hepatit B ve C enfeksiyonlarının ağır olduğunu görüyoruz. Hepatit B’de verdiğimiz tedaviler, genelde ömür uzunluğu devam eden tedaviler çoğunlukla. Zira tıpkı şeker hastalığı, tıpkı tansiyon hastalığı üzere virüsü çok uzun devir baskı altında tutmamız gerekiyor ancak Hepatit C’de elimiz çok daha rahat. Hepatit C’de teşhis aldığınız andan itibaren Sıhhat Bakanlığı da bununla ilgili geri ödemeleri de esasen büsbütün fiyatsız ve katkı hissesiz yapıyor. 8 ile 12 hafta yani 3 aylık dönemde azamî olarak sirozu ve karaciğer kanserinin oluşma ihtimalini ortadan kaldırma durumunuz var. Hepatit C hastaları, Hepatit C kuşkusu olan hastaların bilhassa teşhis ve tedavide gecikmemesi lazım. Bu hastalar kümesi hangi küme? Bilhassa diyaliz hasta kümesi riskli popülasyon içinde hemodiyalize girip çıkan hasta kümesi. Bilhassa alkol ve unsur bağımlıları bu risk kümesi içinde. Onun dışında da tekrar süren hastalığı olan, hastaneyle ilgili olarak çok sık hastaneye girip çıkan, ameliyat olan, yinelenmiş kan nakli olan hasta kümesi da Hepatit C’nin bulaşı manasında önemli bir popülasyon teşkil ediyor. Hepatit C ile ilgili toplam hasta kümesi tahminen, Türkiye’de 800 ila 1 milyon civarında. Şayet erken devirde bunlara teşhis koyarsak önemli bir hastalık yükünden de kurtarmış olacağız, hem sıhhat sistemini hem sıhhat iktisadını hem Sıhhat Bakanlığını. Münasebetiyle teşhis olmaktan, teşhisten korkma geç kalmaktan kork diyebiliriz, Hepatit B ve C özelinde.”
Kaynak: Anadolu Ajansı / Burak Akay
Haberler.com
