Hafta tatilinin devamlı halde tıpkı günde kullandırılması mecburî olmadığı üzere pazar günü kullandırılması da kural olarak zarurî değildir. Patron işin gereğine nazaran hafta tatilinin günü değiştirme hakkına sahiptir.
Milliyet’ten Cem Kılıç’ın yazısı:
Ancak burada dikkat edilmesi gereken en değerli konu, iki hafta tatili ortasında en fazla altı gün olmasıdır. Hasebiyle, değişiklik yapılırken hafta tatilinin öne çekilerek değiştirilmesi gerekmektedir.
Emekçilerin hafta tatilinde çalışmayı kabul ettiklerine dair onaylar gerek iş mukaveleleri ile gerekse öteki iç hukuk kaynakları ile vakit zaman patronlarca alınmaktadır. Lakin dinlenme hakkı çalışanın onayıyla dahi vazgeçemeyeceği bir hak olup, patronun bu tarafta aldığı onaylar geçerlilik taşımamaktadır. Hasebiyle, çalışanın onay vermiş olması hafta tatilinin kullandırılmaması için bir münasebet olmayacaktır.
Bu kadar katı bir hak olmasına karşın birçok emekçinin hafta tatilinde çalıştığı bilinen bir gerçek. Yargıtay da bu nitekim hareketle hafta tatilinde çalıştırmanın yasak olduğunu belirttikten sonra çalışanın çalışmasının karşılıksız kalmaması gerektiğini vurguluyor. Hafta tatilinde çalışan personelin fazla çalışma fiyatına hak kazanacağını belirtiyor.
FİYAT NASIL HESAPLANIR?
Emekçinin gerek çalışmaksızın hak kazanacağı, gerekse çalışması nedeniyle fazla çalışma fiyatı olarak hak kazanacağı hafta tatili fiyatları çalışılan devir fiyatı üzerinden hesaplanır. Dava yoluyla geriye dönük taleplerde son fiyata nazaran hesaplama yapılmaz.
Yargıtay’a nazaran; hafta tatili fiyatlarının hesabı için emekçinin son fiyatının bilinmesi kâfi olmayıp, istek konusu periyot içinde personel fiyatlarının ölçüsü da belirlenmeli. Emekçinin geçmiş devirlere ilişkin fiyatının belirlenememesi halinde bilinen fiyatın minimum fiyata oranı yapılarak bilinmeyen fiyatın buna nazaran tespiti de kabul görmektedir.
7.5 SAATLİK FİYAT KADAR
Hafta tatilinde personele çalışmaksızın fiyat ödenmesi zarurî. Hafta tatili fiyatı emekçinin çıplak bir günlük fiyatıdır. Personel saat fiyatıyla çalışıyorsa hafta tatili fiyatı emekçinin 7.5 saatlik fiyatı kadardır. Lakin emekçinin fiyatı aylık maktu bir meblağ belirlenmişse, emekçinin hafta tatili fiyatı bu fiyatta yer aldığından ayrıyeten hesaplanarak ödenmez.
BİRİKTİRİP SONRA KULLANILAMAZ
Kanun 7 günlük bir vakit diliminde en az 24 saat dinlenmeyi aradığından, iki hafta tatili ortasında 7 yahut daha uzun bir müddetin olması, hafta tatilinin kullandırılmadığı manasına gelecektir. Bahisle temaslı bir Yargıtay kararında, çalışana hafta tatili karşılığında ilerleyen günlerde müsaade verilmesinin hafta tatilinin kullandırıldığı manasına gelmeyeceği açıkça vurgulanmıştır.
Yargıtay yakın tarihli bir kararında ise, “Hafta tatili müsaadelerinin emekçinin dinlenme hakkına ait olması sebebiyle, hafta tatili müsaadesinin yasal düzenlemenin maksadına karşıt biçimde toplu olarak kullandırılamayacağına” hükmetmiştir.
Lakin kararın ilerleyen kısmında, toplu olarak kullandırılan müsaadenin fiyatının hafta tatilinde yapılan çalışmanın fiyatının üçte ikisini karşıladığı, üçte birlik kısmın hafta tatilinde çalışma fiyatı olarak belirlenmesi gerektiği söz edilmiştir.
Bu biçimde Yargıtay hafta tatilinde çalışmaya karşılık emekçiye ödenecek fazla çalışma fiyatının bir günlük kısmının verilen müsaadeyle karşılandığını, yalnızca geriye kalan 0.5’lik kısmın ödenmesi gerektiğine karar vermiştir.
GİRİŞ ÇIKIŞ KAYDINA BAKILIR
Yargıtay’a nazaran, hafta tatillerinde çalışıldığının ispatı konusunda işyeri kayıtları, bilhassa işyerine giriş çıkışı gösteren evraklar, işyeri iç yazışmaları, yazılı kanıt niteliğindedir. Hafta tatilinde çalışmanın bu çeşit yazılı dokümanlarla kanıtlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir.
Milliyet
