Apple, Uygur Türklerini zorla çalıştırdığı gerekçesiyle Çinli tedarikçisiyle çalışmasını sonlandırdı

0 1 1 dakika okuma süresi

Bloomberg’in haberine nazaran, Apple‘ın, ABD tarafından Temmuz 2020’de zorla çalıştırma uygulamalarına karıştığı gerekçesiyle yaptırım listesine alınan Ofilm Group ile mukavelelerini bitirdiği ileri sürüldü. Mevzuyla ilgili isminin açıklanmasını istemeyen bir kaynak, Apple’ın bu kararı birkaç ay evvel aldığını belirtirken, ABD’li teknoloji şirketinden mevzuya ait açıklama yapılmadı. Çinli firma, dün, ismini paylaşmadığı “özel bir denizaşırı müşterisi”nin, eserlerini almayı durdurduğunu açıklamıştı.

PAMUK TEDARİĞİNİ DE ETKİLEMİŞTİ

İsveç merkezli giyim firması H&M de Eylül 2020’de, etnik azınlıkların “zorunlu çalıştırılması” nedeniyle Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nden pamuk tedarik etmeyeceğini duyurmuştu. Memleketler arası kontrol, denetim, belgelendirme, uygunluk değerlendirmesi, personel haklarının sağlanması ve etrafın şuurlu biçimde kullanılması üzere bahislerde hizmet veren Sümerra, Bureau Veritas SA, TUV SUD, RİNA SpA ve Dünya Çapında Sorumlu Akredite Üretim (WRAP) şirket ve firmaları da Sincan’dan pamuk tedarik etmeme kararı almıştı.

ZORLA ÇALIŞTIRIYORLAR

Avustralya Stratejik Siyaset Enstitüsünün (ASPI) Şubat 2020’de yayımladığı raporda da Çin’in 2017-2019 yıllarında 80 binden fazla Uygur Türkü’nü fabrikalarda çalışmaları için zorla gönderdiği ortaya konulmuştu. ASPI, İsveç şirketi H&M’nin boyalı iplik üreticisi Huafu Fashion firması ile olan bağlantıları nedeniyle mecburî iş gücü transfer programından yararlananlardan biri olduğuna işaret etmişti.

KAMPALARDA, İSTEKLERİ OLMADAN TUTULUYORLAR

Çin’de son yıllarda Uygur Türklerinin kimlik ve kültürlerine yönelik ihlaller milletlerarası kamuoyu tarafından da eleştiriliyor. Pekin’in “mesleki eğitim merkezleri” olarak isimlendirdiği, milletlerarası kamuoyunun ise “yeniden eğitim kampları” diye tanımladığı yerlerde, Birleşmiş Milletler (BM) bilgilerine nazaran en az 1 milyon Uygur Türkü kendi isteği dışında tutuluyor. Pekin idaresi, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde kaç kamp bulunduğuna, buralarda kaç kişinin olduğuna ve kelam konusu şahıslardan ne kadarının toplumsal hayata döndüğüne ait bilgi vermiyor.

BM ve başka memleketler arası örgütler, kampların incelemeye açılması davetlerini yinelerken, Çin, şu ana kadar kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafından kısmen görülmesine müsaade verdi. Çin makamları zorla çalıştırma tezlerini reddederken, BM yetkililerinin direkt bilgi almak hedefiyle bölgede serbestçe inceleme yapma talebini ise geri çeviriyor.