Asgari ücrette pazarlık başlıyor
MİTHAT YURDAKUL Ankara – Personel ve patron tarafları, bugün başlayacak taban fiyat pazarlıkları öncesinde Milliyet’e konuştu. Türk-İş Lideri Ergün Atalay, vergi ve harçlara gelecek artırımı belirleyen yüzde 36.2’lik yine değerleme oranına işaret ederek, “Yüzde 36’nın altında bir sayısı hiç konuşmayız. Görüş bile bildirmeyiz” dedi. TİSK Lideri Özgür Burak Akkol ise yüzde 20’lik enflasyonun üzerinde istikrarlı bir artırım belirlenmesi gerektiğini belirterek, “Asgari fiyat 4 bin lira olursa patron maliyeti yüzde 43 artıyor” tabirini kullandı.
Atalay, pandemi ve enflasyon şartları nedeniyle minimum fiyatın “45 seneye bedel” hale geldiğini belirterek, “Evvela teklifi patronlar ve hükümet bize versin. 5 defa imzalamışız, onun dışında muhalefet şerhi koymuşuz. Bu sene TİSK, Türk-İş, hükümet birlikte imzalayalım. Çoluğu çocuğuyla 35 milyonu ilgilendiriyor” dedi.
Tekrar değerleme
Erken seçim tartışmalarının pazarlıkları etkilemeyeceğini söz eden Atalay, “Seçime bir ay kala kontrat yaptık, hiç o denli bir şey yansıtmadılar bugüne kadar” vurgulamasını yaptı. Minimum fiyat artırımının, yüzde 36.2’lik “yeniden değerleme oranı”nın üzerinde olması gerektiğini kaydeden Atalay, şunları söyledi:
“Bu sayıyla da mesken sarfiyat de, fakat arsayı kurtarıyoruz. 2 bin 825 lirayla bırak (1 ay) geçinmeyi 15 gün geçinemezler. Bu insanların tebessüm edeceği bir sayı bekliyoruz. Patronlar de elini biraz taşın altına koysun. İmkan varsa hükümet de 1 yıl mı olur, 6 ay mı olur, patronların üzerindeki yükü alsın. Yüzde 90’ı 10 kişinin altında çalışan işyerleri. TÜİK’in sayılarını gerçekçi bulmuyorum. Yıllık enflasyonu ben yüzde 30’un üzerinde görüyorum. Bir ay evvel durduğum yerde durmuyorum. Artık talebim öteki. Bir ay evvel ben konuştuğum vakit dolar 9 liraydı. Artık 12 lirayı geçti.”
Minimum fiyatın bir an evvel belirlenmesi gerektiğini belirten Atalay, “Bir hafta 10 gün içinde bitirsinler, ay sonunu beklemeyelim. Ben bu taleplere de Cumhurbaşkanı’nın müspet bakacağını varsayım ediyorum. Bir ay, 10 gün içinde benim istediğim sayı gelmiyorsa umurumda değil. Yüzde 36’nın altında bir sayısı hiç konuşmayız. Görüş bile bildirmeyiz” diye konuştu.
‘70 lirayı cepten aldılar’
Patronların talepleri için “Kar ediyor bayağı onlar lakin ‘kar ediyoruz’ demezler, ‘batıyoruz’ derler. Hükümetle patron oturduğu vakit istediği fiyatı çıkarıyorlar. Kamuoyu ben az aldım sanıyor” değerlendirmesini yapan Atalay, minimum fiyat için evvelden sayı açıklamadığını söz ederek, “Ben daha evvel sayı açıkladım, açıkladıktan sonra milletin 70 lirasını cebinden aldılar. Onun için 2 devirdir sayı söylemiyorum” diye konuştu. Atalay, emeklilerin de minimum fiyata yansıyan en az artırımı alması gerektiğini söyledi.
‘Kamu fiyatı dikkate alınsın’
Türk-İŞ, DİSK ve Hak-İş, taban fiyat ile ilgili olarak ortak açıklama yaptı. Açıklamada, “Asgari fiyat net açıklanmalı. Bu fiyattan yapılacak vergi, toplumsal güvenlik vb. kesintiler net fiyatın üzerine ek edilmeli ve yıl boyunca minimum fiyat açıklanan bu net fiyatın altına düşmemeli. Minimum geçim indirimi emekçinin uygar durumuna nazaran ayrıyeten ek edilmeli. Tüm fiyatların minimum fiyata tekabül eden kısmı vergiden muaf olmalı. Kamuda geçerli en düşük aylık fiyatını minimum fiyat belirlenirken de dikkate almalı” denildi.
Akkol: Patronlar de bizi eleştiriyor
TİSK Lideri Özgür Burak Akkol ise taban fiyatın istikrar konusu olduğunu, çalışanların hak ettiğini almasından yana olduklarını belirterek, “Türk-İş masadan kalktığında enflasyonun 7 puan üzerine imza attık biz. Birtakım patron örgütleri de bizi eleştiriyor” dedi.
Üreticinin de enflasyon altında ezildiğini vurgulayan Akkol, yüzde 45’lik üretici enflasyonuna dikkat çekti. Güç ve navlun fiyatlarıyla, çip krizine işaret eden Akkol, salgın sürecinde turizm ve hizmetler kesiminin de toparlanma ıstırabı çektiğini kaydetti. Akkol, “Biz istihdamı artırmak, 10 kişi yerine 15 kişi çalıştırmak istiyoruz. Pandemiye karşın eleman azaltmayan yegane kuruluş TİSK” vurgulamasını yaptı.
Kimya, ilaç, metal, dokumacılık dalları ile esnafın nabzını ölçtükleri anketler yaptıklarını lisana getiren Akkol, belirlenecek taban fiyat için “Mutlaka yüzde 20’lik enflasyonun üzerinde olması lazım. Zikredilen çok yüksek sayılar var. Bunu endüstrici kaldıramaz” diye konuştu.
4 bin lira olursa…
Taban fiyattan maaş veren patrona sağlanan 75 liralık dayanağın artırılması gerektiğini lisana getiren Akkol, “Asgari fiyatın yüzde 6’sı kadardı. Şu anda 200 liraya geliyor bu oran. Çalışanlara vergi dayanağı verilmeli. Nette daha fazla fiyat almalı” dedi. Görüşmelerde üçlü imza istediklerini, adım atmaya hazır olduklarını anlatan Akkol, yüksek belirlenecek bir fiyatın ise istihdam artışına mani olabileceğini söyledi.
TİSK Lideri Burak Akkol, “Asgari fiyat 4 bin lira olursa patron maliyeti yüzde 43 artıyor. Daha istikrarlı bir sayı belirlenmeli. Taban fiyat, KOBİ’leri de etkiliyor” dedi. Pazarlık sürecinin aralık ayının ortasından evvel tamamlanmasından yana olduklarını söz eden Akkol, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın her iki bölümü de kucaklayıcı bir yaklaşımda bulunacağına inandığını söyledi.
Milliyet