ESTÜ İki Eylül Yerleşkesinde 2015 yılında inşasına başlanan laboratuvar, 2018’de faaliyete girdi. Sarsıntının verebileceği hasar potansiyelini düşürmek için yapılara eklenen sismik izolatörlerin hangi ölçülerde yapılması gerektiği ve dayanıklılık oranlarını test eden merkez, faaliyetlerine Kuzey Marmara Otoyolu’ndaki viyadükler ve Kütahya Kent Hastanesi projesiyle başladı.
İstanbul, Adıyaman, Malatya, Bartın, Yalova, Yozgat, Osmaniye ve Bilecik üzere kentlerde inşa edilen hastanelerin izolatör testlerini gerçekleştiren laboratuvar, yurt dışında da ilgi gördü.
Peru, Şili, Meksika, Kolombiya, Filipinler, Endonezya, Katar, Dubai ve Bulgaristan’daki hastane ve köprü üzere yapılarda kullanılan sismik izolatörlerin testlerini gerçekleştiren merkez, zelzele güvenliği noktasında milletlerarası rol üstlendi.
Laboratuvarın sorumlusu Prof. Dr. Gökhan Özdemir, AA muhabirine, merkezin dünyanın dört bir yanındaki projelerde vazife aldığını, yurt dışında bilhassa hastane ve köprülerin sismik izolatör testlerini yaptıklarını söyledi.
Sismik izolatörlerin zelzele sırasında salınımı minimize ederek yapıyı koruduğunu anlatan Özdemir, şu bilgileri verdi:
“Bu eserlerin tasarımı sırasında muhakkak yükler altında ne kadar hareket edeceğinin belirlenmesi gerekiyor. Dizayncılar zelzele tehlike haritasını dikkate alarak sismik izolatörün yerleştirileceği yapıya nazaran eseri ortaya çıkartır. Bu izolatörler, binaya tesir edecek zelzele kuvvetinin yüzde 80’ini azaltabilecek formda tasarlanırlar. Biz de sismik izolatörün, tasarımı ve hesaplamalara uygunluğunu denetim ediyoruz. Böylelikle yapıların sarsıntı güvenliğini kontrol ediyoruz.”
Merkezin açıldığı günden bu yana ülke genelindeki kritik projelerde vazife aldığını, geçmişte İtalya ve ABD’ye gönderilen izolatörlerin artık yerli ve ulusal bir laboratuvarda test edildiğini kaydeden Özdemir, yurt dışından da ilgi görmelerinin gurur verici olduğunu lisana getirdi.
Özdemir, şöyle konuştu:
“Şili, Peru, Meksika ve Kolombiya üzere sarsıntı tehlikesi yüksek ülkelerde uygulanan inşaat projelerinde yer almamız bize duyulan inancın ne kadar fazla olduğunu gösteriyor. Filipinler ve Endonezya’daki büyük köprü inşaatı projelerinde kullanılan sismik izolatörlerinin testini de biz gerçekleştirdik. Bu açıdan ESTÜ’nün üstlendiği memleketler arası rol çok değerli. Ulusal ve uluslararası sismik izolatör üreticileri tarafından geliştirilen eserlerin kullanımına onay veriyoruz. Bu manada yapıların zelzeleye karşı güvenliği noktasında kıymetli bir rol oynuyoruz. Milletlerarası kalibrasyon evraklarına sahip bir laboratuvarız. Tercih edilmemizin bir öteki sebebi de benzerlerimize nazaran biraz daha düşük maliyetle test yapmamızdır.”
TÜBİTAK VE AFAD DAYANAKLI PROJELER
Testlerin yanında yerli sismik izolatör üretici firmalarla ürün geliştirme ve Ar-Ge faaliyetleri de yürüttüklerini anlatan Özdemir, hala devam eden 3 projenin TÜBİTAK ve AFAD tarafından desteklendiğini söz etti.
Sıhhat Bakanlığının sarsıntı tehlikesi büyük ve 100 yatak üzeri hastane inşaatlarında sismik izolatör kullanımını mecburî hale getirdiğine işaret eden Özdemir, benzeri bir uygulamanın Ulusal Eğitim Bakanlığı ile Etraf ve Şehircilik Bakanlığı aracılığıyla da yapılması gerektiğini kelamlarına ekledi.
Milliyet
