Ülkemizde görülme sıklığı olarak bayanlarda ikinci, erkeklerde üçüncü sırada yer alan kolon kanserinin risk faktörleri ortasında 50 yaşın üzerinde olmak ve yanlış beslenmek birinci sıralarda yer alıyor.
Kolon kanseri, kalın bağırsak ve bu bağırsağın son 15 cm’lik kısmı olan rektumdan kaynaklanan kanserler olarak tanımlanmaktadır. Kalın bağırsak kanserlerine yer hazırlayan pek çok risk faktörü bulunmaktadır. Kalın bağırsak ve rektum kanseri farklı yaşlarda da ortaya çıkabilmesine karşın, 50 yaş sonrasında risk artmaktadır. Hastaların %90’ından fazlası 50 yaşın üzerinde olan bireylerdir. Bu periyottan sonra risk, her 10 yılda ikiye katlanır. Her kanserde olduğu üzere kolon kanserlerinde de erken evrede teşhis hayat kurtarıcıdır. Başlangıç evresinde teşhis edilen kolon kanserlerinde ömür kalitesi ve müddeti epey artmaktadır.
YANLIŞ BESLENME KOLON KANSERİNE DAVETİYE ÇIKARIYOR
50 yaş üzerinde olmanın yanında kolon kanserinin risk faktörleri şöyle sıralanabilir:
1.Ailesel geçiş:Hastaların yüzde 20’sinde genetik geçiş kelam hususudur lakin geri kalan yüzde 80 hastada aile kıssası bulunmamaktadır. Ailede (birinci ve ikinci derecede akrabalar) ve/veya kendisinde; aşağıdaki hastalıkların olması riski artırmaktadır.
2.Kalın bağırsak kanseri ya da kalın bağırsakta polip hikayesi: Bu çeşit hastalıkların daha evvelden var olması kolon kanseri riskini artırır.
3.Ülseratif kolit ya da Crohn hastalığı: 8-10 yıldan fazla mühlet ile hasta olanlarda risk yükselmektedir.
4.Yanlış beslenme: Hayvansal yağlar, düşük lifli besin alımı kolon kanserine davetiye çıkarır.
5.Vitamin eksikliği: Yeteri kadar vitamin alamama da kolon kanserinde riski artırır
6.Obezite: Obezite kolon ve rektum kanseri riskini arttırdığı üzere birebir vakitte bayanlarda göğüs ve erkeklerde prostat kanseri riskini de artırdığı gösterilmiştir. Hasebiyle kanserden korunmak için obezite ile de aktif olarak çaba edilmelidir.
7.Sigara ve alkol alışkanlığı: Sigara ve alkol kullanımı kolon kanseriyle birlikte pek çok hastalığa da davetiye çıkarır.
8.Sedanter hayat: Kolon kanseriyle birlikte birçok hastalığın önlenmesinde sistemli antrenmanın rolü büyüktür.
KİLO KAYBI VE KANSIZLIĞA DİKKAT!
Kişinin bedenindeki sinyalleri takip etmesi, kolon kanserlerinin erken teşhisi açısından çok değerlidir. Makattan kanama olması en sık görülen kolon kanseri belirtisidir. Öteki bulgular şöyle maddelenebilir:
Dışkılama alışkanlıklarında değişiklik
Karın ağrısı
Kilo kaybı
Kansızlık
Soluk renk
Şişkinlik
Kansızlık en değerli belirti
Kolon kanserinde kalın bağırsağın makat bölgesine yakın olan 15 cm’lik kısımdan gelen kanama en kıymetli belirtilerdendir. Lakin kalın bağırsağın ince bağırsağa yakın olan başlangıç kısmından kaynaklanan kolon kanserleri, makattan daha çok zımnî kanama ile kan kaybına yol açar ve kansızlık ile kendini gösterir.
2 CM’İN ÜZERİNDEKİ POLİPLER KANSERE DÖNÜŞEBİLİR
Polipler, kalın bağırsağın içinden kaynaklanan et beni biçiminde başlayıp daha sonra büyüyerek kansere dönüşen yapılardır. Bunlar kolon kanserlerinin öncüsü olarak kabul edilir. 2 cm’in altındaki poliplerin kansere dönüşme riski az iken, boyutu 2 cm’i geçen poliplerin kansere dönüşme riski çok yüksektir.
TARAMADA ALTIN STANDART KOLONOSKOPİ
Kolon kanseri taramasında altın standart formül kolonskopidir. Kolonoskopi ucunda ışık ve küçük bir kamera olan yaklaşık 1 cm çapındaki uzun eğilebilir bir alet ile anüsten girilerek tüm kalın bağırsakların incelenme sürecidir. Teşhis direk tümörün gözle görülmesi ve oradan alınan biyopsinin patolojik olarak incelenmesi ile konur.
KESİN TEDAVİ CERRAHİ
Kolon kanserinde kesin tedavi cerrahidir. Ameliyatta hastalıklı kısım çıkartılır ve bağırsaklar tekrar birbiriyle birleştirilir (anastomoz yapılır) kısaca hastanın ostomiye (cerrahi olarak dışkılama için oluşturulan açıklık-torba) muhtaçlığı olmaz. Fakat kanser rektumda yerleşmişse bu durumda yaklaşım daha farklı olmaktadır. Rektum makattan sonraki kalın bağırsağın yaklaşık 15-18 cm’lik kısmıdır ve 3 kısımda incelenir, makattan sonraki kısım alt ve sırasıyla orta ve üst rektum kısımları olarak isimlendirilir. Cerrahide üst rektum kısmındaki kanserlerde hastalıklı kısım çıkartılır ve bağırsaklar birleştirilir. Orta rektum kısmındaki kanserlerde bağırsaklar birleştirilir fakat birleştirilen bağırsak kısmında dikişlerin tutması için daha sonra kapatılmak üzere ince bağırsak süreksiz olarak dışarıya alınır. Alt rektum kanserlerinde bireye kalıcı ostomi açılması gerekebilir.
KOLON KANSERİNDE ROBOTİK CERRAHİYLE GÜZELLEŞME MÜDDETI KISALIYOR
Robotik cerrahi, kolon ve rektum kanseri ameliyatlarında tüm hastalarda uygulanabilecek hem hasta hem de cerrah için birçok avantajı olan aktüel bir tedavi prosedürüdür. Hastanın karın bölgesinde açılan birkaç küçük kesiden gerçekleştirilen operasyon, hastaya 3-4 metre uzaklıkta bulunan cerrah tarafından gerçekleştirilir. 3 boyutlu ve 9 kata kadar büyütme özelliği sayesinde tüm doku ve sonlar çok daha net ve detaylı görülür. Tüm operasyon boyunca hastanın başında duran bir öbür cerrah konsoldaki cerraha yardımcı olur. Cerrah konsol aracılığıyla yaptığı el hareketleri insan elinden daha fazla hareket kabiliyetine sahip olan robotik enstrümanlara ileterek kolonun kanserli kısmının etraf dokularla kontağını kestikten sonra kalan kısımlardan ayırarak bedenden çıkarır. Kolonun ayrılan kısımlarını birleştirerek dışkıya yeni bir çıkış yolu sağladıktan sonra küçük kesiler kapatılarak operasyon sonlandırılır. Kolektomi sonrası kalıcı ya da süreksiz olarak dışkının bir torbaya boşaltılması gerekebilir. Operasyon sonrasında kesilerin küçük olması hastanın iyileşme mühletini hızlandırır.
Kaynak: Bültenler
Haberler.com
