Rahim ağzı kanserinin tesirlerinin azaltılması için düzenlenen farkındalık ayı Ocak 2021 itibariyle başladı. Sıhhat Bakanlığı tarafından paylaşılan bilgilendirmede yer alan #servikskanserifarkındalıayı hashtagi hakkında merak edilenleri sizler için derledik.Serviks kanseri nedir? Rahim ağzı kanseri belirtileri, teşhisi ve tedavisi nedir?
SERVİKS KANSERİ NEDİR?
Rahim ağzı kanseri, yılda yaklaşık 500.000 kişiyi etkileyen, bayanlarda görülen 4. En sık kanserdir.
Rahim ağzı kanseri, ‘serviks ‘ denilen rahim ağzında gelişen bir kanser tipi. Rahim ağzının yüzeyini oluşturan hücre katmanının olağandışı hücrelere dönüşmesiyle ‘ kanser öncülleri ‘ (CIN) denilebilecek hücreler ortaya çıkıyor. Kanser öncülleri erken saptanıp tedavi edilmediklerinde rahim ağzı kanserine dönüşebiliyorlar.
Bu değişimden sorumlu olan temel etken, ‘HPV’ olarak bilinen Human Papilloma Virüsü. HPV genital siğillere neden olan bir virüs olarak da biliniyor. Bu virüs cinsel yolla bulaşıyor.
OCAK AYI SERVİKS KANSERİ FAKINDALIK AYI
Rahim ağzı kanseri, dünyada bayanlarda göğüs kanseri ve kalın bağırsak kanserinden sonra üçüncü sıklıkta görülürken ülkemizde onuncu sıradadır. Rahim ağzı kanseri nedeni büsbütün aydınlatılmış ve önlenebilen tek kanserdir.
Rahim Ağzı Kanseri İçin Risk Faktörleri:
Human Papilloma Virus (HPV) enfeksiyonu
Erken yaşta (16 yaştan önce) birinci cinsel bağ
Birden fazla cinsel partner varlığı
Sigara içimi
Beslenme alışkanlığı (meyve ve sebzeyi az tüketmek rahim ağzı kanseri riskini artırmaktadır)
Yüksek doğurganlık sayısı
Düşük sosyoekonomik seviye
Bilhassa 5 yıldan daha uzun vadeli doğum denetim hapı kullanımı
RAHİM AĞZI KANSERİ BELİRTİLERİ
HPV enfeksiyonlarının çoğunluğu belirtilere yahut hastalığa neden olmaz ve bizatihi düzelir. Bununla birlikte, belli HPV tipleri (çoğunlukla 16 ve 18) ile devam eden enfeksiyon, kanser öncesi lezyonlara neden olabilir. Tedavi edilmezse, bu lezyonlar rahim ağzı kanserine ilerleyebilir, fakat bu ilerleme ekseriyetle uzun yıllar almaktadır. Rahim ağzı kanserinin belirtileri, lakin kanser ileri bir kademeye gelindiğinde ortaya çıkma eğilimindedir. Rahim ağzı kanserinde aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Sistemsiz, mens (adet) periyotları ortasında yahut cinsel münasebetten sonrasında olağandışı vajinal kanama
- Cinsel alaka sırasında ağrı
- Sırt, bacak yahut bayan cinsel organlarının olduğu bölgede ağrı
- Yorgunluk, kilo kaybı, iştah kaybı
- Vajinal rahatsızlık yahut kokulu akıntı
- Tek bir bacakta şişkinlik
- İdrar yaparken ağrı
RAHİM AĞZI KANSERİ TANISI NASIL YAPILIR?
Tarama ve erken teşhis ile tam tedavisi mümkün olan rahim ağzı kanseri, günümüzde kanserden vefat nedenleri ortasında çok geride yer almaktadır. Rahim ağzı kanser taramasını tertipli yaptıran bir bayanın rahim ağzı kanserinden ölmeyeceğini söylemek mümkündür. Bu nedenle Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) rahim ağzı kanserinin bütün ülkelerde ülke çapında taranmasını önermektedir.
Bugün rahim ağzı kanserinin %99.9’una HPV (Human Papilloma Virus) enfeksiyonunun yol açtığı bilinmektedir. HPV’nin tespiti erken periyotta rahim ağzındaki kanser öncülü değişikliklere işaret etmekte ve kanser teşhisini kolaylaştırmaktadır. Günümüzde HPV testleri rahim ağzı kanseri taramasında yer almaktadır. HPV testi rahim ağzı hücrelerde virüsün tespiti aslına dayanan bir testtir.
Ülkemizde ulusal kanser tarama standartlarına nazaran 30-65 yaş kümesindeki her bayan 5 yılda bir HPV testi ile taranmakta, olumlu çıkan olgular Pap smear ile tekrar kıymetlendirilmektedir.
Pap smear testi dökülen rahim ağzı hücrelerin toplanıp incelenmesi aslına dayanan bir testtir.HPV testi ve smear alınması son derece kolay ve ağrısız süreçlerdir.
RAHİM AĞZI SERVİKS KANSERİ TEDAVİSİ
Rahim ağzı kanserinde cerrahi, ışın tedavisi (radyoterapi) ve ilaç tedavisi (kemoterapi) üzere farklı tedavi seçenekleri uygulanmaktadır.
RAHİM AĞZI KANSERİNE KARŞI MUHAFAZA
Günümüzde HPV’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan aşılar mevcuttur. Dünya Sıhhat Örgütü rahim ağzı kanserine karşı 9-13 yaşlarındaki kız çocuklara aşı yapılmasını önermektedir.
- 30 yaşından itibaren tarama testlerini nizamlı bir halde yaptırmak
- İnançlı cinsel alaka konusunda eğitim
- Sigara kullanmamak
- Zerzevat ve meyvelerden varlıklı sağlıklı beslenmek
- Rahim ağzı Kanser Neden Kıymetli?
- Rahim ağzı kanseri önlenebilen bir hastalıktır.
- Rahim ağzı kanseri erken teşhis edildiğinde %100 tedavi edilebilir.
- Rahim ağzı kanserinden vefat büsbütün engellenebilir.
- Tertipli rahim ağzı kanseri taramadan geçen bir bayanın rahim ağzı kanserinden ölmeyeceği söylenebilir.
Haberler.com