İstanbul’da bugün yağan sağanak yağmur ve dolu hayatı zorlaştırdı. Mütehassıslar, son bir haftadır Marmara Yeri’nde tesirli olan yağışları harika hücre yağışları olarak isimlendiriliyor. İşte harika hücre yağışları hakkında bilinmesi gerekenler…
MUHTEŞEM HÜCRE NEDİR?
Harika hücre (İngilizce: Supercell), atmosferin yukarı seviyelerindeki açısal rüzgar cihet değişiminin ziyade olduğu haddinden fazla termodinamik kararsızlığa bağlı olarak dikey rüzgarların ziyade olduğu yerlerde ortaya olan kuvvetli bir oraj biçimidir. Harika hücreler, mütenasip ortam koşulları oluşturğunda yerkürenin her yanında oluşabilirler. Lakin çoklukla Amerika’nın geniş düzlüklerinde, batısı olan hortum kesimlerinde, Arjantin, Urugay ve Brezilya’nın birtakım yerlerinde sık oluşurlar. Avrupa, İngiltere ve Çin de oluştukları da kayıtlara geçmiştir.
Orajın dört alt sınıfından (süper hücre, bora hattı, çoklu hücre ve tek hücre) biri olan üstün hücre, bunlar arasında yaygınlığı en az olanıdır.
Üstün hücre “Az Yağışlı” (Low-precipitation: LP), “Klasik” (Classic), “Bol Yağışlı” (High-precipitation: HP) olmak üzere üç çeşittir.
Foto: DepoPhotos
AZ YAĞIŞLI ÜSTÜN HÜCRE
Az yağışlı muhteşem hücrelerde görülen hortumlar, bol yağışlı yahut klasik muhteşem hücrelere kıyasen daha zayıf yapıdadır. Çünkü hava daha düşük nem nispetine sahip olduğu için yağışla bir arada buharlaşmadan kaynaklanan ısı kaybı aşağı istikametli hava akımlarının gelişmesine elverişlidir. Bu bakımdan hortumlar başkaca daha kısa ömürlü olur. Nem orantısı düşük olduğu için konveksiyon ile yükselen hava parseli daha yüksek seviyede ağırlaşacağı için bulut tabanı nispeten yüksektir.
KLASİK HARIKA HÜCRE
Az yağışlı ve bol yağışlı muhteşem hücreler umumiyetle farklı tip gökgürültülü fırtınaların hibritleşmiş biçimdir, klasik muhteşem hücre ise üstün hücrenin saf bir formu olarak kabul edilir. En klasik örneği saat tarafının bilakis rüzgalara sahip olan ve radarda virgül görünümlü Hook Echo ismi verilen fırtına biçimidir. Virgülün kıvrıldığı mahalde umumiyetle bir hortum bulutu bulunur. En şiddetli hortumlar bu fırtınaların altında oluşur.
Havanın nem nispetine bağlı olarak çok farklı boyutlarda dolu yapabilmektedir.
BOL YAĞIŞLI HARIKA HÜCRE
Barbunya görünümüne sahip bol yağışlı muhteşem hücre ise hava kütlesinin taşıdığı su ölçüsü olduğu koşullarda meydana gelir. Çok ağır yağışlara sebep oldukları için görüş aralığı epeyce düşer, bu yüzden bu fırtınaların hortumları çoğunlukla fark edilemediği için hortumlara bağlı vefatlar en çok bu tip fırtınalarda görülür.
Sözcü
