Tarihçi ve müellif Dursun Gürlek İbn Haldun Üniversitesi‘nin mesken sahipliğinde gerçekleştirilen “İstanbul’u Keşfediyoruz” aktiflik serisinde “İstanbul Efendileri” başlıklı bir söyleşi gerçekleştirdi.
Muharrir Ömer Faruk Deliktaş’ın moderatörlüğünü üstlendiği aktiflik, İbn Haldun Üniversitesi Sanat, Kültür ve Spor Daire Başkanlığının YouTube kanalında yayınlandı.
Gürlek, efendi sözünden bahsederek, “İnceliklere dikkat eden adam, erkek ya da bayan olsun fark etmez, erkekse beyefendi, bayansa hanımefendi diye anılır.” dedi.
“İstanbul’un birinci efendisi peygamber efendimizdir”
İstanbul efendileri denilince Hazreti Muhammed’e kadar gitmek gerektiğini lisana getiren Gürlek, “Bana sorarsanız İstanbul’un birinci efendisi peygamber efendimizdir. Zira İstanbul’un Müslümanlar tarafından fethedileceğini müjdelemiştir. Bu müjde 2. Mehmet’in, Fatih Sultan Mehmet’in şahsında tezahür etmiş. Öyleyse İstanbul’un birinci efendisi hiç elbet ki peygamber efendimizdir. Öteki kanıt aramaya gerek var mı? Efendimize sıfat olarak kainatın efendisi dersek, dünya da kainatın bir modülüdür. Türkiye de dünyanın bir kesimidir. İstanbul da Türkiye’nin bir kesimidir. Öyleyse efendimiz de birinci olarak İstanbul’un efendisi kabul edilmelidir.” diye konuştu.
Dursun Gürlek, İstanbul’un efendilerinin ikincisi olarak nitelendirdiği Eyüp Sultan’ı ise şöyle anlattı:
“İstanbul’un fethinin muştusu üzerine kenti fethetmeye gelen, İstanbul’u fethetmek için yola çıkan Emevi ordusuna katılan, ‘Ben de İstanbul’u fethedecek Müslüman askerlerinin ortasında bulunayım, peygamberimizin bu muştusuna ben de mazhar olayım, gerekirse ben de Konstantiniyye’nin fethinde şehit olayım.’ diyerek 80 yaşının üzerinde yola düşen, o uzun yolu bin bir meşakkatle katedip Konstantiniyye surlarının tabanında şehit olan Eyüp Sultan Hazretleri de bana nazaran İstanbul’un ikinci efendisidir.”
“Fatih Sultan Mehmet, tam manasıyla İstanbul’un efendisidir”
Konuşmasına İstanbul’un üçüncü efendisi ile devam eden Gürlek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Konstantiniyye kentini bir an evvel alması için Fatih Sultan Mehmet’i durmadan teşvik eden hatta söz yerindeyse sıkıştıran Akşemsettin Hazretleri’dir bana nazaran İstanbul’un üçüncü efendisi. Dördüncü efendisine gelince onu hepiniz biliyorsunuz, Fatih Sultan Mehmet. Fatih Sultan Mehmet, 29 Mayıs 1453’te kendisinden evvelki hükümdarlar üzere İstanbul’u alamasaydı biz bugün bu programı burada yapamayacaktık. İstanbul bizim olmayacaktı muhtemelen. Ortadan 560 yıldan fazla vakit geçti, her şeyimizi Fatih’e borçluyuz. Şayet Fatih İstanbul’u alamasaydı, Yasal Süleymaniye Mescidi’ni yaptıramayacaktı. 1. Ahmet, Sultanahmet Mescidi’ni yaptıramayacaktı. Fatih Sultan Mehmet, tam manasıyla İstanbul’un efendisidir.”
Dursun Gürlek, İstanbul’un efendilerini üçe ayırarak, “İstanbul’a maddeten hizmet edenler, kibar ve beyefendi beşerler ile İstanbul’u tanıtan, İstanbul hakkında ansiklopedi hazırlayan, çeşitli kitaplar yazan, İstanbul şiirleri antolojisi meydana getiren insanlara biz İstanbul efendisi diyoruz.” açıklamasını yaptı.
Gürlek, yaklaşık bir saat süren söyleşinin sonunda iştirakçilerin sorularını cevapladı. Aktifliğin tamamı YouTube’dan izlenebilir.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Saadet Firdevs Aparı
Haberler.com