Şentop, G20 Periyot Lideri İtalya’nın mesken sahipliğinde Roma’da yapılan G20 Parlamento Liderleri Tepesi’nin akabinde İtalya’dan ayrılmadan evvel Türkiye’nin Roma Büyükelçiliğinde düzenlediği basın toplantısında, Türk ve İtalyan basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
G20 Parlamento Liderleri Tepesi’nin (P20) iyi geçtiğini belirten Şentop, toplantılarda salgın süreci ve bu sürecin ortaya çıkarttığı ekonomik meseleler, istihdama yönelik problemler, iklim değişikliği ve etraf hususlarının üzerinde durduklarını ayrıyeten Türkiye’nin de en çok etkilendiği husus olan göçü ele aldıklarını aktardı.
G20 ülkelerine harekete geçme daveti yapan Şentop, “G20 ülkelerinin önemli sorumluluk taşıdığını düşünüyoruz. Bir defa G20 ülkeleri dünya nüfusunun yüzde 70’inine yakınını barındıran ülkeler. Dünyanın ekonomik imkanlarının çok büyük bir oranda sahibi bulunan ülkeler. Bu sıkıntılarla ilgili olarak ortalarında istişare etmeleri değerli ancak kâfi değil, tahlil için harekete geçmeleri kıymetli.” dedi.
Türkiye ile İtalya ortasında çok derin esaslı ve tarihi bağlar olduğunu aktaran Şentop, şöyle devam etti:
“Siyasi bakımdan, hükümetler, parlamentolararası bağlar bakımından da çok iyi seviyede. Stratejik iştirak seviyesinde ilgiler. NATO başta olmak üzere pek çok platformda İtalya ile beraberiz. Parlamento liderleriyle ikili görüşmemizde de parlamentolararası bağlantıları salgın sonrasında yine canlandırma, güçlendirme kararlılığımızı ilettim. Kendileri de tıpkı kararlılık içerisinde gördüm. İnşallah bu ziyaretimizin Türkiye-İtalya alakaları bakımından da çok yararlı sonuçları olacağına inanıyorum.”
Paris İklim Mutabakatı’nın TBMM’de kısa müddet evvel onaylanmasının P20 Tepesi’nde gündeme gelip gelmediği sorulan Şentop, şu karşılığı verdi:
“İklimle ilgili elbet bütün devletlerin sorumlulukları var. Bu sorumluluklar, ülkelerin ekonomik güçlerine nazaran ve bilhassa iklimi, çevreyi kirletme oranlarına nazaran hesaplamak lazım. Bugüne kadar, dünyayı iklim ve etraf bakımından bu formda külfetli süreçlere sokan ülkeler, hoyratça kirleten ülkelerle, yeni gelişmekte olan ülkelerin kalkınma ve gelişme atılımlarını olumsuz etkileyecek halde bir yükümlülük altına alınması mümkün de değil, hakikat da değil. Kimin sorumluluğu daha fazlaysa kirletmede, iklim değişikliğine sebebiyet verecek konularda, onların daha fazla yükümlülük altında olması lazım. Bizim itirazlarımız bu taraftaydı. Bu bahisteki müzakereler sonucunda uzaklık alındı. Onun sonucunda da muahedenin onay sürecine geçildi. Birçok ülke tarafından takdirle karşılandığını, yükümlülüklerin adil dağıtılması istikametinde herkesin ortak bir iradesi olduğunu belirtmek isterim.”
“PELOSİ’Yİ TÜRKİYE’YE DAVET ETTİM”
P20 Tepesi vesilesiyle pek çok ülkeden mevkidaşıyla ikili görüşmeler yaptığını aktaran Şentop, ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi ile de görüştüğünü söyledi.
TBMM Lideri, görüşmeye ait şunları kaydetti:
“Kendisi, bilhassa Paris İklim Mutabakatı ile ilgili Sayın Cumhurbaşkanımızın BM’de Genel Kurulu’ndaki tabirlerini ve bu husustaki kararlılığı çok takdir ettiklerini söyledi. Tekrar bunun meclisten geçmesinin de çok kıymetli bir basamak olduğunu tabir ettim. Ben de kendisini Türkiye’ye davet ettim. Türkiye ile ilgili ABD’de vakit zaman çeşitli değerlendirmeler yapıldığını bunların yanlışsız bilgilere dayanmadığını, Türkiye’yi ziyaret edip, Türkiye hakkında daha ayrıntılı bilgi alma imkanı vereceğini, birebir vakitte Türkiye’yi daha yakından tanıma imkanı vereceğini söz ettim.”
TÜRKİYE İLE MISIR ORTASINDAKİ İSTİKŞAFİ GÖRÜŞMELER
Türkiye ile Mısır’ın yine yakınlaşması ve bunun bölgeye tesirlerinin sorulması üzerine Şentop, şunları söyledi:
“Doğu Akdeniz’in en kıymetli ülkelerinden biri Mısır, oburu de Türkiye. Alakalarda daha evvel gerginlik, tansiyon vardı. Ama Doğu Akdeniz’deki gelişmeler, bölgedeki gelişmeler, iki ülkenin birçok bahsin birlikte müzakere edilmesini gerektirecek konulardır. O bakımdan yavaş yavaş meseleleri aşmak için bir ortaya gelinmeye başlandı. Olumlu gelişmeler ve olumlu adımlar var. Hem bizim hem Mısırlı yetkililerin yaptığı açıklamalar bu minvalde. İnşallah nihayetinde ilgilerin büsbütün yoluna girmesini sağlayacak bir noktaya ulaşacaktır yakın vakitte diye ümit ediyorum.”
LİBYA’DAKİ SEÇİMLER
Libya’da, 24 Aralık’ta seçimlerin yapılacağını tabir eden TBMM Lideri, “Biz seçimlerin yapılmasını destekliyoruz, gerekli görüyoruz. Libya’da halkın seçtiği bir hükümetin, Libya’yı yönetmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bunun Libya’nın siyasi ve toprak bütünlüğü çerçevesinde gerçekleşmesini dilek ediyoruz. Bu bahiste, başta İtalya olmak üzere birçok ülkenin süreci desteklediğini, BM’nin kolaylaştırıcılığında bu sürecin yürüdüğünü tabir etmek isterim.” dedi.
Bu süreçte birtakım ülkelerin Libya’da farklı tercihlerde bulunduğuna dikkati çeken Şentop, şöyle konuştu:
“Bazı ülkeler de kısa vadeli kolay birtakım çıkarlardan ötürü Libya’daki yasal hükümet yerine. Libya’daki yasa dışı birtakım güçlerle işbirliği içerisinde oldular. Bunun çok yanlış olduğu ortaya çıktı hem de ilkesel olarak da çok yanlış bir şey. Bizler milletlerarası hukuka, BM kararlarına uygun bir halde hareket etmek mecburiyetindeyiz. Aksi halde herkes kendi ulusal çıkarı olduğu, zannettiği düşündüğü münasebetlerle ülkeler içerisinde yasa dışı ögeleri desteklemeye kalkarsa gerek o ülkede barış sağlanamaz, gerekse bölgesel ve global barışın tesisin gerçekleştirmek imkansız hale gelir.”
Türkiye’nin barıştan yana olduğunu lisana getiren Şentop, şöyle devam etti:
“Türkiye, memleketler arası hukuku gözeterek, ikili mutabakatlara riayet ederek, hareket etti. Bugün Libya’da seçimlerin yapılabiliyor olması, Libya’nın bütünlüğünün sağlanması, barışın tesis edilmesi noktasında Türkiye’nin çok büyük çabaları oldu. Şayet bu olmamış olsaydı, bugün Libya’daki bir iç karışıklığın başta İtalya olmak üzere birçok Avrupa ülkesini de etkileyeceğini tabir etmek isterim. Biz ümitliyiz. Bütün ülkelerin de birebir hassasiyetle Libya’nın toprak bütünlüğünü gözeterek, 24 Aralık’ta yapılacak seçimleri desteklemek suretiyle harekete geçmesini, BM’nin attığı adımlara takviye vermesini dilek ediyoruz.”
AFGANİSTAN’DAKİ ATAK
TBMM Lideri, Afganistan’da bugün cuma namazı sırasında bir mescitteki patlamayla ilgili ıstırabını belirterek, “Orada vefat eden bizim din kardeşlerimize Allah’tan rahmet diliyorum. Bu cins katliamlar, bilhassa insanların fiziken en korunmasız hissettiği anlarda yapılan bu cins hücumların hiçbir dinle, hiçbir anlayışla, insanlıkla bağdaşmayacağını tabir etmek isterim.” dedi.
Şentop, Afganistan’daki gelişmeler sonucunda ortaya bir hükümetin çıktığını fakat ülkede barışın, asayişin ve istikrarın sağlanması yolunda alınacak daha çok ara olduğunu söyledi.
Göç riskine dikkati çeken Şentop, “Bütün ülkelerin buna dair telaşları var. Türkiye doğal ki, en fazla kaygı sahibi olması gereken ülke. Çünkü Türkiye, Suriye’den 4 milyon civarında göçmeni 10 yıldır barındıran bir ülke. Bu hususta maalesef Avrupa ülkelerinin sorumluluğun paylaşılması istikametinde bir inisiyatif almadıklarını da üzülerek bu süreçlerde gördük. Rastgele bir ülke göçe sebebiyet veren işleri, olayları gerçekleştirse göçe sebebiyet veren sorunun müsebbibi olsa o ülkenin bunun sonuçlarına katlanması olağan olarak karşılanabilir.” diye konuştu.
Türkiye’nin gerek Suriye gerek Afganistan’da meydana gelen olaylarda göçe sebebiyet verecek tablonun ortaya çıkmasında hiçbir kusuru olmadığını vurgulayan Şentop, şunları kaydetti:
“Kusurlu olan ülkeler var. Onların hiçbir sorumluluk almadıklarını görüyoruz. Bu türlü bir dünya yok. Sonuç prestijiyle göç yalnızca Türkiye’nin sıkıntısı değil, bütün ülkelerin, Avrupa’nın ve bütün dünyanın sorunu. Herkes üzerine düşen sorumluluğu almalı. Afganistan ile ilgili olarak da bu göç riskini önleyecek, yönetecek, bir inisiyatif oluşturulmalı. Bu mevzuda özel gündemli G20 Başkanlar Tepesi’nin aksiyona yönelik bir sonuç çıkarmasını dilek ediyorum. Aksi halde, yalnızca Türkiye değil, birçok ülke bu göçün sonuçlarına katlanmak durumunda kalacaktır.”
Milliyet