Birçok ülke, yurt dışına para kaçırma, para aklama, finansal şeffaflık ve büyük çaplı yolsuzluk bahislerinde tüzel adımlar atıyor. Bu mevzuda öncü olan Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ve Birleşik Krallık’tan sonra ABD de yolsuzlukla çaba kapsamında farklı yaptırımlar ve türel süreçler içeren planlar yapıyor.
Sözcü’de yer alan habere nazaran, Türkiye ise yurt dışına kaçırılan yaklaşık 500 milyar doların peşine gelecek yılın ocak ayından itibaren düşecek. Memleketler arası çapta yapılan çalışmalar ve mutabakatlar sonucunda, birçok ülke yolsuzluk soruşturmalarını bir siyasi araç olarak kullanmaya başladı. Bilhassa Panama Dokümanları ile iyice ortaya çıkan dünya önderlerinin vergi kaçırma ve para aklama formüllerinin örnekleri çoğalmaya başladı.
Gelişmeleri yakından izleyen ve araştıran CHP’nin ABD Temsilcisi Yurter Özcan, Genel Lider Kemal Kılıçdaroğlu’na kapsamlı bir rapor sundu. Özcan, “Önümüzdeki süreçte bu usul devlet nezdinde yahut devletle bağlı iş insanlarının yolsuzluklarının türel ve siyasi sonuçlarını göreceğiz” diye konuştu.
BİLGİ DEĞİŞİMİ MUTABAKATI
Yurt dışına kaçırılan paralar konusunda Türkiye’de de kıymetli gelişmeler yaşandığını raporunda belirten Yurter Özcan şöyle dedi:”Türkiye, Otomatik Banka ve Finansal Bilgi Değişimi Mutabakatı’nı imzalar imzalamaz, yurt dışındaki Offshore hesapların peşine düştü. Zenginlerin kaçırdığı 500 milyar dolara yakın paraya ulaşmak için hazırlıklar yapılıyor. Mali Hataları Araştırma Konseyi (MASAK) İstanbul’da bir aracı kuruma giderek İsviçre, Lichtenstein, Man Adası, Şeysel Adaları, Virjin Adaları ve vergi cenneti adalara para gönderenlerin listesini aldı. Türkiye’nin, Banka Hesapları ve Finansal Hareketlerin Otomatik Değişimi’ni (AIA) öngören muahedeyi 1 Ocak 2021’den itibaren uygulamaya koyacağını açıklaması gündemi sarstı.”
KARA PARA CENNETLERİNDE
Ortalarında AB üyelerinin de bulunduğu 107 ülke ile muahedeyi imzalayan Türkiye’nin, gurbetçileri unutup onların lehine kayıt koymamasının büyük dert yaratacağını lisana getiren Yurter Özcan, “Türkiye yeni yıl öncesi bu formda tedbir alıp hazırlıklarını sürdürürken, Türklerin yaklaşık 500 milyar dolarının kara para cenneti olan bu bölgelerdeki hesaplarda olduğu sanılıyor. ‘Hesapların gizliliği’, bunun vergi açısından incelenmeyeceği ve görülemeyeceği manasına gelmiyor. Bilakis, artık ülkeler yalnızca vergi gayeli olarak bu bilgileri vermek zorunda. Lakin, özel durumuna nazaran isteyen ülkeler, muahedeye özel kayıt koyabiliyor, erteleme isteyebiliyor” dedi.
ABD’DE YASA HAZIRLIKLARI DEVAM EDİYOR
ABD’ye para kaçırma ve burada farklı paravan şirketler üzerinden para aklamanın önünü kesmek için ABD’de de çalışmalar devam ediyor. “Para Aklamayla Çaba Yasası” ismi verilen tasarının hem Cumhuriyetçiler hem de Demokratların dayanağını aldığını belirten Yurter Özcan, raporunda çalışmaları şöyle anlattı:
“Yasa tasarısında ABD’de kurulan şirketlerin ticari durumları, gelir kaynakları ve sahiplik statüsünde şeffaflık amaçlanıyor. Bu hususta AB ve Birleşik Krallık’a nazaran geride kalan ABD, ticari hukuk kanunları nedeniyle yurt dışında elde edilen haksız çıkarların yurt dışına kaçırılmasının merkezinde yer alıyordu. Beyaz Saray, siyasi partiler, finansal kurumlar ve adalet sistemi tarafından desteklenen bu tasarı maddeleştiği takdirde, ABD menşeli şirketlerin heyetim ve sahiplik durumları kamuya açık ve şeffaf olacak. Bunun paravan şirketler üzerinden para aklama uğraşlarının azaltması bekleniyor.”
PANAMA BELGELERİ’NDE DEVLET ÖNDERLERI VAR
Kimi ülkelerin başkanlarının, devletlerle temaslı iş insanlarının vergi kaçırmasına, kara para aklamasına yardımcı olan Panama menşeli Mossack Fonseca hukuk şirketiyle ilgili ayrıntılar ortaya çıkmıştı. Bu evraklarda Rusya Devlet Lideri Putin’in yakın etrafı de dahil, vazifesi bırakmış yahut hâlâ misyonda olan 12 ülke önderinin kapalı hesaplarda ismi geçiyordu. Evraklarda ismi geçen İzlanda Başbakanı Sigmundur Gunnlaugsson bu vakalardan sonra istifa etmişti.
ABD Adalet Bakanlığı ise Ukrayna Devlet Lideri’nin müttefiki olarak bilinen Ukraynalı oligark Igor Kolomoisky ve iş ortağı Gennadiy Boholiubov’u kendi bankalarından 5.5 milyar dolar çalıp sonra farklı şirketler üzerinden ABD ve öteki ülkelerde bu parayı akladığı tarafında suçlamada bulundu.
ABD Adalet Bakanlığı, Kolomoisky ve Boholiubov’un akladığı paralarla ABD’nin Texas ve Kentucky eyaletinde aldıkları ticari mülklere el koymayı hedefliyor. 2008’de kâr hedefi gütmeyen memleketler arası kuruluş Transparency International, Fransa hudutları dahilinde, Ekvator Ginesi Lider Yardımcısı ve tıpkı vakitte Cumhurbaşkanı’nın oğlu olan Teodoro Obiang’a dava açmıştı.
Para aklama ve zimmetine geçirmek cürümlerinden açılan davayı 2020’de Paris duruşmaları onadı ve Obiang’ın 150 milyon dolar civarında varlığına el konuldu. Fransa üzere kimi ülkelerde sivil toplum örgütlerinin bu şekil yolsuzluk davaları açma bahtları var.
Haberler.com
