Sahip olduğu 2 bin civarında yapıtla binlerce yıllık tarihe ışık tutan Tunceli Müzesi, kütüphane, Alevilik, arkeoloji ve etnografya kısımlarıyla önemli bir turizm potansiyeli taşıyor.
Munzur, Hel, Yılan ve Sülbüs dağları ortasında konseyi olan ve adeta gizli bir cenneti andıran kent, sahip olduğu doğal, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle yılın her periyodunda çok sayıda yerli ve yabancı turisti ağırlıyor.
Son yıllarda devlet tarafından yapılan yatırımlarla spor ve kültür alanında da isminden kelam ettiren kentte, 1936’da Almanya ve Avusturya mimarisiyle yapılarak bir mühlet askeri kışla olarak kullanılan ve daha sonra Kültür ve Turizm Bakanlığının takviyeleri, Valiliğin teşebbüsü sonucu geniş kapsamlı onarımdan geçirilen Tunceli Müzesi ağır ilgi görüyor.
Turizm açısından büyük ehemmiyete sahip olan ve 1800 metre avlu ile 5 bin 805 metrekare alandaki 4 bloktan oluşan müze, yazılı ve görsel alanların yanı sıra “Alevilik”, “arkeoloji”, “kütüphane” ve “etnografya” kısımlarıyla ziyaretçilerini tarihi bir yolcuğa çıkarıyor.
Yöreye ilişkin inanç ritüellerinin, bal mumu heykelleri kullanılarak sergilendiği müzede, kentin en eski tarihi buluntularından taş aletler, pişmiş topraktan çömlekler ve çeşitli madenlerden yapılmış eserler dikkati çekiyor.
Sikke ve madeni paraların yanı sıra bölgenin yaklaşık 5 bin yıl evvelki inanç kültürünü yansıtan özel kutsal ocakların da yer aldığı müze içerisinde, mahallî kültürü yansıtan koç başlı ve taş mezarlar bulunuyor. Tarih alanında çalışan kimi akademisyenler de bu mezar taşlarından yola çıkarak, bilimsel araştırmalar gerçekleştiriyor.
Yalnızca arkeolojiyle ilgilenen ziyaretçilerin değil, geçmişe merak duyan herkesin ilgisini çeken müzede, sergilenen ve muhafaza altına alınan binlerce yıllık tarihi eser ve nesneyle kentin kültürel mirasına sahip çıkılıyor.
“Tunceli arkeolojik açıdan Türkiye’nin en az çalışılan bölgesi”
Müze Müdürü Kenan Öncel, AA muhabirine, Tunceli Müzesi’nde 2015’te başlayan onarım çalışmalarının, 2019’da tamamlandığını söyledi.
Müzenin 25 Aralık 2020 yılı prestijiyle ziyaretçilerine kapılarını açtığını belirten Öncel, müze içerisinde arkeoloji, sikke, etnografya, klâsik tekniklerle tarım, flora ve fauna, inanç, mezar taşları, koç ve at başı biçimli mezar taşları ile Cumhuriyet periyodundan oluşan 8 stant alanının bulunduğunu aktardı.
Tunceli’nin arkeolojik açıdan Türkiye’nin en az çalışılan bölgesi olduğunu vurgulayan Öncel, “2015 yılında buraya Düzce Üniversitesinden gelen Yasemin Yılmaz hocamızla birlikte başlattığımız yüzey araştırmaları oldu. Bu yüzey araştırmalarıyla Tunceli’nin o saklı kalmış ve bilinmeyen arkeolojisi yavaş yavaş gün yüzüne çıkmaya başladı. Çok kısa müddette çok fazla bilgi elde ettik.” dedi.
Öncel, müzenin kuruluşuyla birlikte kentte arkeolojik çalışmaları faal bir formda sürdürdüklerini aktararak, “Elimize geçen datalar epeyce somuttu. O yüzden biz, Tunceli’nin tarihinin, Paleolitik periyottan itibaren kesintisiz bir biçimde bugüne kadar devam ettiğini belgeleyebildik. Bundan sonraki evrelerde, yeniden bakanlığımızın müsaadeleri ve finansmanıyla bölgede hafriyatlar yapılabilir. Yüzey araştırmalarına dayanak verebiliriz ve bu çeşit bilimsel ve akademik çalışmalar da yapacağız.” tabirini kullandı.
“Yeni ve Türkiye’nin en genç müzesiyiz”
Turizm dönemini da heyecanla beklediklerini lisana getiren Öncel, şunları kaydetti:
“Çünkü bizim birinci turizm dönemimiz olacak. Yeni ve Türkiye’nin en genç müzesiyiz, iddialıyız. Müzeciler ve çalışma arkadaşlarımız olarak her türlü altyapımızı hazırladık ve gelecek konuklarımızı bekliyoruz. Müzemizde her periyoda ilişkin yapıtlarımız var. Paleolitik çağdan başladık. 500-600 bin yıl öncesinden itibaren bu bölgede ömrün olduğunu gösteren yapıtlarımız var. Ayrıyeten müzemizde, Tunceli’de hem inançta hem de soyut kültürel mirasta yer bulan iki ocağımız var.”
Öncel, müzenin açılmasıyla birlikte akademisyenlerin bilimsel çalışmalar için kente yönelmeye başladığına işaret ederek, “Bu da aslında ilin ne kadar önemsendiğini gösteriyor. Tunceli eğitim olarak üst sıralarda olan bir vilayet, lakin bizim tezimiz, bu kent kültürde de Türkiye’de birincilere girecektir. Halk, kültüre çok ilgili ve meraklı. Müzeyi kendi hayatlarının içerisinde bir yer olarak görmeye başladılar.” diye konuştu.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Sidar Can Eren
Haberler.com
