İngiliz iktisat gazetesi Financial Times (FT), koronavirüs aşısı geliştiren bilim insanları Dr. Hasret Türeci ve Prof. Dr. Uğur Şahin‘i “Yılın Kişisi” olarak seçti.
Türeci ve Şahin’in kurucusu oldukları BioNTech firması, ilaç devi Pfizer takviyesi ile 2020 başında başlayan ve hala tesiri devam eden koronavirüs pandemisine karşı aşı geliştirdi.
Türeci ve Şahin’in 11 ay içerisinde aşıyı geliştirebilme başarılarından kelam eden FT, bahse ait yayımladığı yazıda şu sözlere yer verdi:
“Bilim, tabiatı gereği yavaş ve ihtimamlı bir iştir. Hipotezlere meydan okunmalı ve yeni fikirler tükenene kadar test edilmelidir. Başarısızlık, sürecin kıymetli bir kesimidir. Hastalığı önlemede yüzde 95’in üzerinde başarılı olan bir aşı üretilmesi de bu çiftin muvaffakiyetini daha da dikkat cazip hale getiriyor.”
‘Ocak ayında söyleseydiniz beşerler muhtemelen yüzünüze gülerdi’
90 yaşındaki Margaret Keenan isimli İngiltere vatandaşının geçtiğimiz hafta aşılandığını hatırlatan gazete, Türeci ve Şahin çiftinin mesailerinden ötürü bu değerli anı kaçırdıklarını bildirdi.
FT haberinde Şahin’in “insanların testler dışında sahiden birinci sefer aşılandığını görmek çok farklı” kelamlarına de yer verdi.
Gazeteye aşının geliştirilmesi ile ilgili demeç veren Southampton Üniversitesi’nde global sıhhat alanında kıdemli araştırma vazifelisi Michael Head, “Ocak ayında Covid-19 birinci ortaya çıktığında bir yıldan daha kısa bir mühlet sonra onaylanmış tesirli bir aşı yaptıracağınızı öngörseydiniz, beşerler muhtemelen yüzünüze gülerdi” sözlerini kullandı.
East Anglia Üniversitesi’nde tıp profesörü olan Paul Hunter da kelam konusu koronavirüs aşsının tarihte birinci sefer bir aşı bulan Edward Jenner’dan bu yana bulunan en süratli aşı olduğunu söyledi.
‘Bilim, başarmak için bir araçtı’
İki tabibin da ailesinin Türkiye’den Almanya’ya göç ettiğini belirten FT, haberde Türeci ve Şahin’in şahsî kıssalarıyla ilgili şu satırlara yer verdi:
“Çift, 90’ların başında Almanya’nın güneybatısındaki bir kan kanseri koğuşunda stajyer hekim olarak tanıştı. Temel ilgi alanlarının akademik bilimde değil, uygulamalı bilimde olduğunu fark ettiler.”
Birinci kurdukları şirket Ganymed’i yönetmiş ve BionTech’in de baş sorumlusu olan Türeci ise gazeteye verdiği mülakatta, “Her şeyden evvel bizler doktoruz. İşimiz hastalara tahlil üretmekle ilgili” tabirlerini kullandı ve ekledi: “Bilim, bunu başarmak için bir araçtı.”
Kanser üzerine de çalışmalar yürüttüler
Türeci ve Şahin daha evvel kanserle gayrete üzerine de çalıştılar.
Tümörlerle savaşmaya teşvik edebilecek doğal antijenleri keşfetmek için çalışmalar yürüten ikilinin araştırmaları 90’ların ortasında bir darbe aldı.
Kanserli hücrelerin, bir ilaç tarafından atağa uğramayacak kadar çeşitli olduğunu fark ettiler.
BioNTech’i 2008’de kurdular
Türeci ve Şahin, biyoteknoloji şirketi BioNTech’i 2008 yılında Almanya’nın Mainz kentinde kurdu.
Şahin gazeteye verdiği demeçte, Dünya Sıhhat Örgütü’nün global bir salgın ilan etmeden iki ay evvel, 12 yaşındaki firmalarının yetersiz kaynaklarının büyük bir kısmını aşı bulmaya ayırdığını öne sürdü.
Türeci ise haberde kocası için “Sonuçları iddia etme konusunda çok yüksek bir isabet oranına sahip” dedi.
Aşı geliştirme çalışmaları sürüyor
BioNTech ve Amerikan Pfizer paydaşlığı ile geliştirilen koronavirüs aşısının yüzde 95’in üzerinde koruyuculuk sağladığı belirtildi.
BioNTech ve Pfizer tarafından koronavirüse karşı geliştirilen aşı, bu alanda üretilen tek aşı değil.
ABD’li biyoteknoloji şirketi Moderna da aktifliği açısından Alman meslektaşları tarafından geliştirilen esere neredeyse eşit olan bir aşı için onay almaya çok yakın.
Oxford üniversitesi ve AstraZeneca’nın aşısı da birtakım dozlarda emsal cevap oranına sahip olabilir ve daha düşük üretim maliyetleri göz önüne alındığında, gelişmekte olan dünyada yaygın olarak kullanılabilir.
Öte yandan Çin’de ve Rusya’da da farklı koronavirüs aşıları geliştirilmeye devam ediliyor.
Ödül, 1970’den bu yana veriliyor
Gazete 1970 yılından bu yana “Yılın Kişisi” seçiyor. Daha evvel ortalarında Barack Obama, Tony Blair, Yasuhiro Nakasone üzere siyasetçiler ile George Soros, Rupert Murdoch ve Lloyd Blankfein üzere iş dünyasından insanlara verilmiş mükafatı geçtiğimiz yıl Microsoft’un CEO’su Satya Nadella aldı.
Haberler.com