– Paris‘te inşa edilen turret ve bunker savunma yapılarının gibisi Erzurum‘da bulundu
Kazım Karabekir Paşa’nın ‘Erzurum Doğu’nun Paris’idir’ kelamının ispatı olan yapılar dikkat çekti
ERZURUM – Erzurum’un Palandöken ilçesi hudutlarında bulunan stratejik değere sahip olan Deveboynu geçidinde turret ve bunker isimli kule tipi savunma yapıları bulundu. Kazım Karabekir Paşa’nın ‘Erzurum Doğu’nun Paris’i’ kelamının ise Paris ve Erzurum’da kenti korumak gayesiyle yaptırılan savunma sistemlerinin benzerliği nedeniyle kullanıldığı belirtildi.
Tarih Araştırmacısı Oğuzhan Türk, Erzurum’un Palandöken ilçesi sonlarında araştırma yaparken turret ve bunker isimli savunma yapılarına rastladı. Bu yapıların Fransız Maginot çizgisinde kullanılan savunma yapıları ile tıpkı olduğunu anlayan Türk, savunma yapıları üzerinde incelemelerde bulundu. Sovyetlerin Kars’ı ve Ardahan’ı istemesi üzerine Türk askerlerinin bu savunma sınırını yaptığını belirten Tarih Araştırmacısı Oğuzhan Türk, “Cumhuriyet yıllarında Sovyetler birliğinin Kars ve Ardahan’ı geri istemesi sebebiyle bir tehlike oluşmuştu. Bu nedenle mevcut savunma sistemi olan tabyaların yanı sıra Paris’teki savunma sistemlerinin birebiri Erzurum’da da yapılmıştır” dedi.
Öte yandan İkinci Dünya Savaşı’nda Fransızlar, Almanların taarruzlarından korunmak için Fransız Devlet Adamı Andre Maginot’un fikriyle Paris’in doğu ve kuzey hudutlarına Maginot sınırı olarak bilinen savunma çizgisi yapmışlardı. 240 kilometrelik alana yapılan bu savunma yapılarını ise turret ve bunker olarak isimlendirdiler. Daha sonra ise Cumhuriyet yıllarında Sovyetlerin, Kars ve Ardahan’ı geri istemesi üzerine mevcut savunma sınırlarını güçlendirmek için Türk askerleri Paris Maginot çizgisine emsal savunma yapılarını Erzurum’a kurdu. Kazım Karabekir Paşa’nın Fransa’nın Paris kentine yapılan savunma sınırı ile Erzurum’da Ruslara karşı yapılan savunma sisteminin benzerliğinden dolayı ise ‘Erzurum Doğu’nun Paris’i’ kelamını kullanmıştır.
“Turret ve bunker yapıları Erzurum’da birinci kere görüldü”
Turret ve bunker savunma yapılarının Erzurum’da birinci sefer görülen yapılar olduğunu kaydeden Tarih Araştırmacısı Oğuzhan Türk, “Fransızlar, Almanların taarruzlarından korunmak için Fransız Devlet Adamı Andre Maginot’un fikriyle Paris’in doğu ve kuzey bölümlerini büsbütün kapsayan bir savunma çizgisi kurmuştu. Bu savunma çizgisinin ismi ise Maginot savunma sınırı olarak biliniyor. Sınırın birebiri İkinci Dünya Savaşı yıllarında Erzurum’a da yapılmıştı. Burada gördüğünüz turret ismi ile anılan ve Erzurum’da birinci kere görülen bir yapı formudur. Çabucak yanında ise kıyı topçusu ismiyle bilinen ağır makineli tüfek yuvaları var. Bunların haricinde tekrar bunkerler ve kule tipi yapılarda bu alanda görülüyor. Paris’teki yapıların buradakilerle benzerliğini gören Kazım Karabekir Paşa, Erzurum Doğu’nun Paris’idir kelamını söylemiştir. Bu hem savunma yapılarının benzerliğinden hem de Erzurum’un Paris kadar kıymetli bir kent olduğunu vurgulamak için söylediği sözdür” açıklamalarında bulundu.
“Deveboynu geçidinde ağır bir savunma sınırı var”
Erzurum’un deveboynu geçidinde ağır bir savunma sınırı olduğunu söyleyen Türk, “Şu anda bulunduğumuz bölge tarihte de isminden sıkça kelam ettiren ve deveboynu geçidi olarak bilinen bölgedir. Bu savunma tipleri de bu bölgede ağır bir halde görülmektedir. Ayrıyeten bu bölgenin kıymetini çabucak karşısında bulunan 3 bin yıllık bir kale ile de gösterebiliriz. Bu yapı tipleri tabya sistemlerinin yanı sıra geçitleri güçlendirmek emelli yapılan ağır makineli tüfek yuvası yapılarıdır” diye konuştu.
“Erzurum’da ki savunma çizgisi 250 kilometre uzunluğunda”
Sovyetlerin Kars ve Ardahan’ı istemesi üzerine Paris’teki savunma sınırının benzerinin Erzurum’a da kurulduğunu belirten Türk, “Fransızların yaptığı savunma çizgisi 240 kilometre uzunluğundadır. 240 kilometre alana yapılan ve ağır makineli tüfekleri korumak için inşa edilen yapılar periyodun silahlarını korumak maksadıyla epeyce donanımlı oluşturulmuş. Ayrıyeten Erzurum’un etrafını çevreleyen bu savunma çizgisi ise yaklaşık 250 kilometre uzunluğundadır. Fransızlar turret ve bunkerler yapılarını 1929 yılında inşa etmeye başlayarak 1935 yılında bitirdiler. Cumhuriyet yıllarında ise Sovyetler birliğinin Kars ve Ardahan’ı geri istemesi sebebiyle bir tehlike oluşmuştu. Bu nedenle mevcut savunma sistemi olan tabyaların yanı sıra Paris’teki savunma sistemlerinin birebiri Erzurum’da da yapılmıştır. Altlarında geçişler olan bu yapılar askerlerin silah ve erzak muhtaçlığını karşılamak için yapılmıştır” dedi.
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / DAVET KORKMAZ
Haberler.com